Wat is het nieuwe werken?

Het Nieuwe Werken (HNW) betekent werken op zelfgekozen plaatsen en op tijden die de werknemer het best uitkomen. Aanwezig zijn en je uren maken zijn minder belangrijk; het gaat om de resultaten van je werk. Maar HNW betekent ook anders werken met meer zelfstandigheid voor de medewerker. Zo wordt werken effectiever, efficiënter maar ook plezieriger, is de gedachte. Goed voor medewerkers èn organisatie.

Bij HNW staat de medewerker centraal: hij krijgt de ruimte en de vrijheid zijn werk naar eigen inzicht te doen. Maar wel binnen de grenzen die met de werkgever zijn afgesproken. Door hedendaagse ICT-voorzieningen is samenwerken niet meer plaats- en tijdgebonden. Zo wordt HNW niet alleen mogelijk, maatschappelijke ontwikkelingen maken het ook wenselijk. Naast Het Nieuwe Werken worden voor het zelfde verschijnsel ook andere begrippen gebruikt als ‘slimmer werken’ of ‘eigenwijs werken’.

Waar komt HNW vandaan?
Lang geleden konden er fabrieken gebouwd worden door de uitvinding van de stoommachine. Arbeidsdeling maakte nieuwe werkprocessen als de lopende band mogelijk. Evenzo bepalen nieuwe technologische ontwikkelingen de manier waarop de mens nu produceert. In onze huidige kenniseconomie kan veel werk plaats- en tijdsonafhankelijk gedaan worden dankzij vindingen als e-mail, internet en social media.

Menselijke arbeidskrachten zijn er niet altijd voldoende. Naar verwachting ontstaat er in 2020 een tekort. De komende jaren gaan veel ambtenaren met pensioen. Het aantal ouderen groeit en mede daardoor neemt de behoefte aan zorg toe. Er zijn dus extra mensen nodig. En dan hebben we het alleen nog maar over de sectoren waarvoor Abvakabo FNV zich sterk maakt. Ook in de marktsector zal vooral de behoefte aan hoogopgeleide mensen toenemen. HNW maakt een werkgever aantrekkelijker waardoor hij gemakkelijker aan nieuwe medewerkers komt.


Voordelen van HNW voor werkgevers:

• Flexibeler inzet van werknemers is misschien wel het belangrijkste voordeel gelet op de behoefte van werkgevers aan een ‘flexibele schil’. Deze omvat werknemers met tijdelijke en/of flexibele arbeidscontracten, freelancers, uitzendkrachten en interim-krachten. Deze schil is in veel bedrijven al ruim 30%. De vakbond is daar geen voorstander van omdat de cao-bepalingen  voor de sector of het bedrijf voor deze groepen werknemers vaak niet gelden.
• Betere prestaties van werknemers door de nadruk op resultaat in plaats van aanwezigheid. Werknemers blijken gemiddeld 30% van de tijd die ze besparen op woon-werkverkeer aan hun werk te besteden. In de praktijk betekent dit meer werktijd, want reizen van en naar het werk gebeurt in eigen tijd.
• Bezuiniging op reiskosten en vooral op kantoorruimte: In de praktijk lopen deze besparingen soms op tot 40%. Bij het Rijk is de besparing op werkplekken zelfs een uitdrukkelijke doelstelling.
• Tevreden werknemers: HNW betekent meer zeggenschap over de eigen arbeidstijd en arbeidsplaats en dus een betere werk-privé-balans.
• Aantrekkelijk werkgeverschap: als er meer krapte op de arbeidsmarkt komt, zijn bedrijven met een werknemersvriendelijke vorm van HNW in het voordeel. Het Rijk hanteert in dit verband de slogan: ‘Meer arbeidsvreugde op minder vierkante meters!
• Betere dienstverlening; sterkere klantgerichtheid en een betere dienstverlening zijn uitdrukkelijke doelen van HNW. Goed voor het imago en de concurrentiepositie van de organisatie.
• Wat is nog overwerk? Wanneer de traditionele arbeidstijden worden losgelaten, kan dit betekenen dat uren die nu als (duur) overwerk aangemerkt worden, straks tot de normale arbeidstijd gerekend worden, zonder extra vergoeding.

Nadelen voor werkgevers zijn er ook.
Die liggen vooral op het vlak van investeringen, bijvoorbeeld in de forse cultuuromslag die nodig is. Veel werkgevers en leidinggevenden hikken er tegenaan dat ze hun werknemers niet meer zien werken en er maar op moeten vertrouwen dat het werk wordt gedaan. Bij de invoering van HNW zijn er verder investeringen nodig:

• in goede flexplekken en ICT-voorzieningen;
• in trainingen om managers ander leiderschap aan te leren waarin het niet gaat om controle, maar om vertrouwen;
• in een meer resultaatgericht HRM-beleid.

Wanneer alles goed gaat, leveren deze investeringen - zeker op termijn - veel winst op.

HNW	Het 'oude' werken
Werken op zelfgekozen plaats	Werken op kantoor binnen kantooruren
Het gaat om de resultaten van je werk	Aanwezigheid en je uren maken is belangrijk
Werkproces meer bepaald door regelvermogen van de medewerker*	Werkproces meer bepaald door leidinggevende*
Leiding geven vanuit vertrouwen	Leiding geven vanuit controle
Goede ICT-voorzieningen voor tijd- en plaatsonafhanelijk werken	Goede ICT-voorzieningen voor werken vanuit kantoor

bron: FNV ABVA KABO